Jaki jest zamysł Boga wobec mężczyzny i kobiety?
Bóg, który jest Miłością i stworzył człowieka z miłości, powołał go także do miłości. Stwarzając mężczyznę i kobietę, powołał ich w małżeństwie do głębokiej wspólnoty życia i miłości, tak że „już nie są dwoje, lecz jedno ciało” (Mt 19,6). Błogosławiąc im, Bóg powiedział: „Bądźcie płodni i rozmnażajcie się” (Rdz 1,28).
Dla jakiego celu Bóg ustanowił małżeństwo?
Przymierze małżeńskie mężczyzny i kobiety zostało ustanowione przez Stwórcę i wyposażone we własne prawa. Z natury jest ono nastawione na dobro małżonków, a także na zrodzenie i wychowanie potomstwa. Przymierze małżeńskie jest według pierwotnego zamysłu Bożego nierozerwalne, jak sam oświadcza Jezus Chrystus: „Co więc Bóg złączył, tego człowiek niech nie rozdziela” (Mk 10,9).
W jaki sposób grzech zagraża małżeństwu?
Z powodu pierwszego grzechu, którego skutkiem było zerwanie pierwotnej komunii mężczyzny i kobiety, danej przez Boga, związek małżeński jest często zagrożony niezgodą i niewiernością. Jednakże Bóg w swoim nieskończonym miłosierdziu nie odmawia mężczyźnie i kobiecie swej łaski, aby mogli urzeczywistnić jedność ich życia według pierwotnego zamysłu Bożego.
Czego naucza Stary Testament o małżeństwie?
Bóg sprawił, że pod wpływem pedagogii Prawa i proroków zaczęła stopniowo w Jego ludzie dojrzewać świadomość dotycząca jedności i nierozerwalności małżeństwa. Oblubieńcze przymierze Boga z Izraelem przygotowuje i zapowiada Przymierze nowe, zawarte przez Syna Bożego, Jezusa Chrystusa, z Jego Oblubienicą, Kościołem.
Jaką nowość przyniósł Chrystus odnośnie do małżeństwa?
Jezus Chrystus nie tylko przywraca pierwotny porządek zamierzony przez Boga, lecz daje łaskę do przeżywania małżeństwa w nowym sakramentalnym wymiarze, które jest znakiem Jego oblubieńczej miłości do Kościoła: „Mężowie, miłujcie żony, bo i Chrystus umiłował Kościół” (Ef 5,25).
Czy małżeństwo jest obowiązkiem dla wszystkich?
Małżeństwo nie jest obowiązkiem dla wszystkich. Bóg powołuje niektórych mężczyzn i niektóre kobiety, aby zrezygnowali z wielkiego dobra małżeństwa i szli za Panem Jezusem, wybierając życie w dziewictwie lub celibacie, troszcząc się o sprawy Pana i starając się Jemu podobać, i stali się w ten sposób wymownym znakiem absolutnego pierwszeństwa miłości Chrystusa oraz żarliwego oczekiwania Jego chwalebnego przyjścia.
W jaki sposób celebruje się sakrament małżeństwa?
Ponieważ małżeństwo czyni małżonków publicznym stanem życia w Kościele, powinno być zawierane publicznie, w ramach celebracji liturgicznej, wobec kapłana (lub upoważnionego świadka Kościoła) oraz świadków. Według tradycji łacińskiej sami małżonkowie jako szafarze łaski Chrystusa udzielają sobie nawzajem sakramentu małżeństwa, wypowiadając wobec Kościoła swoją zgodę.
Czym jest zgoda małżeńska?
Zgoda małżeńska jest wyrażeniem przez mężczyznę i kobietę woli do wzajemnego i trwałego oddania się, w celu życia w przymierzu wiernej i płodnej miłości. Ponieważ zgoda „stwarza małżeństwo”, jest ona nieodzowna i niezastąpiona. Aby małżeństwo było ważne, zgoda musi mieć za przedmiot prawdziwe małżeństwo, być aktem ludzkim, świadomym i wolnym, podjętym nie pod przemocą czy przymusem.
Czego żąda się, gdy jeden z małżonków nie jest katolikiem?
Małżeństwo mieszane (między katolikiem i niekatolikiem ochrzczonym) wymaga do swej dopuszczalności wyraźnego zezwolenia władzy kościelnej. W przypadku różnicy religii (między katolikiem i nie ochrzczonym) do ważności małżeństwa wymagana jest wyraźna dyspensa od przeszkody. W każdym przypadku istotne jest, aby małżonkowie znali i akceptowali cele oraz istotne właściwości małżeństwa, i żeby małżonek katolicki potwierdził swoje zobowiązania, znane również małżonkowi niekatolickiemu, iż zachowa swoją wiarę i zapewni chrzest oraz wychowanie katolickie dzieci.
Jakie są skutki sakramentu małżeństwa?
Sakrament małżeństwa rodzi między małżonkami węzeł wieczysty i wyłączny. Zgoda, przez którą małżonkowie oddają się sobie i przyjmują wzajemnie, zostaje przypieczętowana przez samego Boga. Dlatego zawarte i dopełnione małżeństwo osób ochrzczonych nie może być nigdy rozwiązane. Ponadto sakrament ten udziela małżonkom koniecznej łaski do osiągnięcia w życiu małżeńskim świętości oraz odpowiedzialnego przyjęcia dzieci i ich wychowania.
Jakie są najcięższe grzechy godzące w sakrament małżeństwa?
Są to: cudzołóstwo; poligamia, ponieważ jest przeciwna równej godności i miłości małżeńskiej, która jest jedyna i wyłączna; odrzucenie płodności, które pozbawia życie małżeńskie dziecka, najwspanialszego daru małżeństwa; rozwód, który sprzeciwia się nierozerwalności.
Kiedy Kościół dopuszcza fizyczną separację małżonków?
Kościół dopuszcza fizyczną separację małżonków, gdy ich wspólne życie małżeńskie z bardzo ważnych powodów staje się praktycznie niemożliwe, jakkolwiek najlepszym rozwiązaniem byłoby ich pojednanie. Jednakże, jak długo żyje współmałżonek, nie są oni wolni i nie mogą zawrzeć nowego związku, chyba że ich małżeństwo nigdy nie zaistniało, o czym może orzec kompetentna władza kościelna.
Jaka jest postawa Kościoła wobec rozwiedzionych zawierających ponownie małżeństwo?
Kościół, będąc wierny Chrystusowi, nie może uznać za małżeństwo, jeśli rozwiedzeni zawarli cywilnie drugi związek. „Kto oddala żonę swoją, a bierze inną, popełnia cudzołóstwo względem niej. I jeśli żona opuści swego męża, a wyjdzie za innego, popełnia cudzołóstwo” względem niej. I jeśli żona opuści swego męża, a wyjdzie za innego, popełnia cudzołóstwo”. Osoby te Kościół otacza dużą troską, zachęcając ich do życia wiary, do modlitwy do wspomagania dzieł miłości, do chrześcijańskiego wychowywania dzieci. Nie mogą one jednak otrzymać sakramentalnego rozgrzeszenia ani przystępować do Komunii eucharystycznej, ani też pełnić pewnych funkcji kościelnych tak długo, jak długo trwa ta sytuacja, która obiektywnie wykracza przeciw prawu Bożemu.
Dlaczego rodzina chrześcijańska nazywana jest także Kościołem domowym?
Ponieważ w rodzinie objawia się i urzeczywistnia wymiar wspólnotowy i rodzinny Kościoła jako rodziny Bożej. Każdy członek, według własnej roli, praktykuje tu kapłaństwo chrzcielne, przyczyniając się do tego, że rodzina staje się wspólnotą łaski i modlitwy, szkołą cnót ludzkich i chrześcijańskich, miejscem pierwszego głoszenia wiary dzieciom.
Warunki zawarcia małżeństwa
– Sakrament małżeństwa jest zawierany w Kościele katolickim między kobietą, a mężczyzną. Obowiązują także pewne wytyczne odnośnie wieku, zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego: Kan. 1083 – § 1. Nie może zawrzeć ważnego małżeństwa mężczyzna przed ukończeniem szesnastego roku życia i kobieta przed ukończeniem czternastego roku.
– Konieczna jest obustronna zgoda na małżeństwo – żadna ze stron nie powinna być poddana przymusowi. Jeśli nie ma zgody, to nie ma małżeństwa, gdyż żadna ludzka władza nie może jej zastąpić.
– Przystępujący do sakramentu małżeństwa powinni być ochrzczeni. Kościół dopuszcza małżeństwa mieszane (między katolikami i ochrzczonymi niekatolikami). W świetle nauki Kościoła katolickiego ta różnica wyznania nie stanowi nieprzekraczalnej przeszkody do zawarcia sakramentu małżeństwa, wymaga jednak wyraźnego zezwolenia władzy kościelnej. Możliwie jest także małżeństwo katolika z przedstawicielem innej religii ( z osobami nieochrzczonymi), wówczas wymagana jest jednak wyraźna dyspensa (dyspensa w Kościele katolickim to zwolnienie w uzasadnionych przypadkach od konieczności zachowania przepisów prawa kanonicznego).
Zezwolenie lub dyspensa zakłada, że obie strony znają cele oraz istotne właściwości małżeństwa oraz że strona katolicka potwierdza swoje zobowiązanie, znane również wyraźnie stronie niekatolickiej, iż zachowa swoją wiarę i zapewni chrzest oraz wychowanie dzieci w Kościele katolickim. (Katechizm Kościoła Katolickiego 1635)
– Katolicy, którzy chcą przystąpić do sakramentu małżeństwa, powinni mieć za sobą już sakrament bierzmowania. Przed przystąpieniem do sakramentu małżeństwa zalecane jest także przystąpienie do sakramentu pokuty i pojednania oraz Eucharystii.
– Warunkiem jest także wcześniejsze przygotowanie do małżeństwa; pouczenie młodych „o godności, zadaniu i dziele miłości małżeńskiej”. Pouczenie należy do obowiązków duszpasterzy.
– Małżeństwo jest ważne, tylko jeśli zostało zawarte wobec miejscowego ordynariusza, proboszcza albo wobec kapłana bądź diakona delegowanego przez jednego z nich. Konieczna jest także obecność dwóch świadków.
– Kodeks Prawa Kanonicznego mówi także o osobach niezdolnych do zawarcia sakramentu małżeństwa:
Kan. 1095 – Niezdolni do zawarcia małżeństwa są ci, którzy:
- są pozbawieni wystarczającego używania rozumu;
- maja poważny brak rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich wzajemnie przekazywanych i przyjmowanych;
- z przyczyn natury psychicznej nie są zdolni podjąć istotnych obowiązków małżeńskich.
